Ventilatie en besmettingsrisico

De laatste maanden is voornamelijk de ventilatie in relatie tot de gezondheid in het onderwijs aan bod gekomen, maar eigenlijk is het voor alle sectoren van belang om goed en voldoende te ventileren. Dit om een comfortabel binnenklimaat te creëren en verspreiding van coronavirusdeeltjes te voorkomen. Binnen deze berichtgeving, op bijvoorbeeld Eenvandaag, gaat het hoofdzakelijk over de hoeveelheid lucht. Dit is ook van groot belang, maar naast de correcte luchthoeveelheid is het ook van belang welke “conditie” de toevoerlucht heeft. Dit komt naar ons idee te weinig aan bod en een aantal aspecten zullen hier kort toegelicht worden.

Filtering

Het type luchtfilter is naar onze mening niet cruciaal voor het besmettingsrisico, omdat hier alleen buitenlucht door gefilterd wordt heeft het geen invloed op de aanwezige virusdeeltjes. Alleen wanneer er niet alleen buitenlucht gefilterd zou worden, maar ook retourlucht gerecirculeerd wordt is er een groter probleem.

Recirculatie

Bij centrale recirculatie wordt de retourlucht hergebruikt om weer in te blazen, op deze manier is er minder verwarmingsenergie nodig om de verse buitenlucht op te warmen. Centrale recirculatie biedt virusdeeltjes de kans om zich, na opname tijdens de eerste rondgang, eenvoudig opnieuw door het gehele gebouw te verspreiden via de luchtkanalen, zo kan een persoon besmet raken wanneer deze niet in aanraking is geweest met een al besmet persoon.

Lokale circulatie

Lokale circulatie vindt plaats in diverse veel toegepaste koel- en verwarmingsunits in verblijfsruimten, wiens functie het is de temperatuur in het vertrek te regelen. Voorbeelden hiervan zijn inductie-units, fancoil-units, split-units en dergelijken. Deze units circuleren lucht binnen een ruimte of een klein deel van een ruimte. In theorie zouden virusdeeltjes zo de kans hebben binnen een ruimte veelvuldig rondgepompt te worden. Dit verhoogt de kans op een besmetting.

Warmteterugwinning

Bij warmteterugwinning vindt er in sommige gevallen kortsluiting plaats via de toevoer en de retourlucht. Dit houdt in dat er een klein deel “vuile” retourlucht zich mengt met de verse toevoerlucht. Dit zorgt voor een kans dat virusdeeltjes zich eenvoudig door het gebouw kunnen verspreiden. De meest voorkomende vormen van warmteterugwinning:

• Warmtewiel (warmteterugwinning): Het warmtewiel is een roterende warmtewisselaar, doordat afdichtstrippen tegen de rotor niet voldoende aansluiten vindt er lekkage plaats. Hierdoor mengt de retourlucht zich met de toevoerlucht.
• Sorptierotor (warmte- en vochtterugwinning): Een sorptierotor is ook een roterende warmtewisselaar, bij dit type warmteterugwinning vindt zowel warmte- als vochtterugwinning plaats. Naast het bovenstaande is het aanvullende risico dat aërosolen zich hechten aan de vochtdruppels en zich makkelijker kunnen mengen met de toevoerlucht.
  Voor bovenstaande roterende warmtewisselaars geldt dat de positionering van de retourventilator ten opzichte van de warmtewisselaar ook een groot verschil maakt. De retourventilator dient na het wiel geplaatst te zijn, anders “drukt” de ventilator de lucht als het ware door het wiel heen, dit verhoogt de mate van kortsluiting.
• Kruisstroom- of tegenstroomwisselaar (warmteterugwinning): Hier vindt warmteterugwinning plaats middels twee gescheiden luchtstromen. Er is nu een mogelijkheid tot kortsluiting, maar de kans en de mate van kortsluiting is vrijwel nihil.
• Twin-coil (warmteterugwinning): Bij een twin-coil systeem vindt warmteterugwinning plaats middels een ander medium. Dit betekent dat de luchtstromen 100% gescheiden zijn en er dus geen kortsluiting plaats kan vinden. Het thermisch rendement van dit systeem is overigens iets lager dan dat van de bovenstaande systemen.

Bevochtiging

Zoals al gesteld in het stuk over de sorptierotor kunnen de aërosolen zich hechten aan vochtdruppels en zich zo mengen in de toevoerlucht. Dit is bij luchtbevochtiging ook het geval. Wanneer er geen recirculatie plaatsvindt en de warmteterugwinning correct is toegepast is het risico hiertoe echter beperkt.

Contact

Als DVTadvies kunnen we voor uw specifieke situatie adviseren welke stappen er genomen moeten worden om uw installatie op het gewenste niveau te krijgen. Met als doel de besmettingsrisico’s zo veel mogelijk te beperken en zo de medewerkers optimaal te beschermen.

Lees hier meer over onze quickscan voor kantoorpanden, scholen of verzorgingstehuizen of neem contact met ons op voor meer informatie.